Η πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας αποτελεί μία εξειδικευμένη και πολύ σημαντική εξέταση για τον έλεγχο των δυσπλασιών και των κονδυλωμάτων του πρωκτού, καθώς και για την πρόληψη του καρκίνου του πρωκτού.
Η συγκεκριμένη εξέταση αναπτύχθηκε τα τελευταία χρόνια στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και πλέον διενεργείται και στην Ευρώπη. Σκοπός της εξέτασης είναι ο ακριβής εντοπισμός των βλαβών που δημιουργούνται στην περιοχή του πρωκτού και οι οποίες οφείλονται στη λοίμωξη με τον ιό HPV.
Ο HPV (Human Papilloma Virus) είναι η συνηθέστερη σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη και μπορεί να προκαλέσει κονδυλώματα πρωκτού αλλά και προκαρκινικές αλλοιώσεις που ονομάζονται δυσπλασίες. Σε κάποιες περιπτώσεις και ανάλογα με τον τύπο του ιού, αν οι δυσπλασίες παραμείνουν χωρίς θεραπεία, μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο του πρωκτού.
Για το λόγο αυτό, η πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας αποτελεί την πλέον κατάλληλη εξέταση, καθώς μπορεί να διακρίνει ακόμα και τις πιο μικροσκοπικές βλάβες στην πρωκτική περιοχή.
Στην Ελλάδα η εξέταση εφαρμόζεται από έναν πολύ μικρό αριθμό γιατρών, μιας και απαιτεί ειδική εκπαίδευση και εμπειρία. Ο εξειδικευμένος πρωκτολόγος Δρ Ιωάννης Δοντάς εφαρμόζει την πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας στην Κλινική Laser Surgery με μεγάλη επιτυχία, εξασφαλίζοντας ακρίβεια και έγκυρη διάγνωση.
Το Νοέμβριο του 2018 συμμετείχε στο εξειδικευμένο σεμινάριο Πρωκτοσκόπησης Υψηλής Ευκρίνειας της Διεθνούς Εταιρείας Πρωκτικής Νεοπλασίας (International Anal Neoplasia Society) στο San Francisco. Στο σεμινάριο καλύφθηκαν ζητήματα που αφορούν στη διάγνωση και τις θεραπευτικές μεθόδους των προκαρκινικών βλαβών του πρωκτού σε ομάδες υψηλού κινδύνου.
Ο εξειδικευμένος γιατρός συμμετείχε επίσης στο 5ο Ευρωπαϊκό Σεμινάριο Πρωκτοσκόπησης Υψηλής Ευκρίνειας που διοργανώθηκε από το Βρετανικό Οργανισμό για την Σεξουαλική Υγεία και τον HIV. Το συνέδριο έλαβε χώρα το Νοέμβριο του 2019 στο Homerton University Hospital του Λονδίνου.
Πότε πρέπει να γίνεται η Πρωκτοσκόπηση Υψηλής Ευκρίνειας;
Η πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας πρέπει να γίνεται σε περιπτώσεις όπως οι παρακάτω:
- Ανεύρεση ύποπτων βλαβών στην πρωκτική και περιπρωκτική περιοχή κατά την εξέταση πρωκτού και την επισκόπηση της περιπρωκτικής χώρας.
- Ασθενείς που έχουν διαγνωσθεί με καρκίνο πρωκτού με σκοπό τον τακτικό έλεγχο συνοδών προκαρκινικών βλαβών στην πρωκτική περιοχή.
- Έπειτα από κυτταρολογική εξέταση του πρωκτού (Test Pap πρωκτού) όπου έχουν διαπιστωθεί αλλοιώσεις.
- Περιπτώσεις όπου υπάρχουν κονδυλώματα πρωκτού, είτε περιπρωκτικά είτε ενδοπρωκτικά.
- Ως προληπτική εξέταση για τις ομάδες υψηλού κινδύνου. Αυτές περιλαμβάνουν τους ομοφυλόφιλους άνδρες, τους οροθετικούς, τις γυναίκες με δυσπλασία κατωτέρου γεννητικού συστήματος, άτομα που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνων, ανοσοκατασταλμένους ασθενείς κ.α.
Πρωκτοσκόπηση Υψηλής Ευκρίνειας: Ποια είναι η διαδικασία;
Η διαδικασία πρωκτοσκόπησης υψηλής ευκρίνειας περιλαμβάνει τρία βασικά στάδια:
- Ο πρωκτολόγος εισάγει το πρωκτοσκόπιο στο εσωτερικό του πρωκτού (κατόπιν ειδικής προετοιμασίας της περιοχής με λιπαντικό)
- Εφαρμόζεται διάλυμα οξικού οξέος στους ιστούς
- Ελέγχεται η περιοχή εσωτερικά με τη χρήση ειδικού ιατρικού μικροσκοπίου
Μέσα από αυτή τη διαδικασία αναδεικνύονται ενδεχόμενες βλάβες που προκύπτουν από τη μόλυνση με τον HPV, οι οποίες αναγνωρίζονται από τους χρωματισμούς που θα σχηματιστούν από το διάλυμα και από την απεικονιστική μορφολογία των αλλοιώσεων. Για μεγαλύτερη ανάδειξη των βλαβών η εξέταση εφαρμόζεται με τη χρήση διαλύματος Lugol.
Χαρακτηριστικά στοιχεία για την αναγνώριση των δυσπλασιών είναι:
- Λευκή απόχρωση των βλαβών
- Στίξη των αγγείων
- Μωσαϊκισμός
- Ύποπτη μορφολογία αγγείων
- Παρουσία ελκών πάνω σε βλάβες
- Πεπαχυσμένες αλλοιώσεις του βλεννογόνου
Σε περίπτωση που τα ευρήματα είναι ύποπτα, τότε γίνεται λήψη ιστού ο οποίος στέλνεται για ιστολογικό έλεγχο.
Εάν τα αποτελέσματα δείξουν προκαρκινική βλάβη, η διαδικασία επαναλαμβάνεται και πραγματοποιείται καυτηριασμός με Laser ή κάποια άλλη μορφή ενέργειας.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι εξετάσεις όπως είναι η απλή πρωκτοσκόπηση, η κολονοσκόπηση, η ορθοσκόπηση κ.α. δεν έχουν υψηλή διαγνωστική αξία για τον εντοπισμό των βλαβών.
Πρωκτοσκόπηση Υψηλής Ευκρίνειας – Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της εξέτασης;
Η πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας προσφέρει μία σειρά σημαντικών πλεονεκτημάτων, τα οποία είναι:
- Ανώδυνη διαδικασία
- Δεν προκαλεί αιμορραγία
- Ολοκληρώνεται μέσα σε 20 με 30 λεπτά
- Ασφαλής και φιλική προς τον ασθενή
- Δεν απαιτείται κάποιου είδους προετοιμασία (π.χ. κλύσμα)
- Εφαρμόζεται είτε με τοπική είτε χωρίς αναισθησία (κατά κανόνα)
- Μπορεί να πραγματοποιηθεί λήψη βιοψίας
- Εντοπίζονται προκαρκινικές βλάβες οι οποίες δε δύνανται να εντοπιστούν με άλλες εξετάσεις διάγνωσης
- Δεν υπάρχει κίνδυνος επιπλοκών μετά τη διενέργεια της εξέτασης, όπως είναι κάποια αιμορραγία, η στένωση πρωκτού ή κάποια λοίμωξη
