Η δακτυλική εξέταση του πρωκτού και του ορθού αποτελεί μία πολύ σημαντική διαγνωστική μέθοδο για τον εντοπισμό και αξιολόγηση των κονδυλωμάτων πρωκτού καθώς και άλλων πρωκτολογικών παθήσεων.
Πρόκειται για αναπόσπαστο κομμάτι στη διαδικασία της πρωκτολογικής εξέτασης που ως σκοπό έχει την αναγνώριση βλαβών της ορθοπρωκτικής περιοχής και την πρόληψη του καρκίνου του πρωκτού.
Σε συνδυασμό με το Test Pap πρωκτού και την πρωκτοσκόπηση υψηλής ευκρίνειας, η δακτυλική εξέταση πρωκτού προσφέρει σημαντικές πληροφορίες όσον αφορά στη θέση, το μέγεθος και τη σύσταση των βλαβών που οφείλονται στον HPV.
Η δακτυλική εξέταση πρωκτού και ορθού πραγματοποιείται από εξειδικευμένο πρωκτολόγο ή από χειρουργό σε περιπτώσεις όπου παρατηρούνται συμπτώματα όπως είναι τα παρακάτω:
Πέραν των περιπτώσεων όπου εκδηλώνονται συμπτώματα, η δακτυλική εξέταση πρωκτού και ορθού είναι σημαντικό να διενεργείται τακτικά σε ομάδες υψηλού κινδύνου για την ανάπτυξη κονδυλωμάτων ή καρκίνου πρωκτού, στοχεύοντας στην πρόληψη του καρκίνου του πρωκτού. Οι ομάδες αυτές περιλαμβάνουν ομοφυλόφιλους οροθετικούς άνδρες, οροθετικά άτομα γενικά, καπνιστές, γυναίκες με HPV στο γεννητικό σύστημα, κ.α.
Η διαδικασία της δακτυλικής εξέτασης πρέπει πάντα να πραγματοποιείται από εξειδικευμένο ιατρό και αυστηρά κατόπιν συγκατάθεσης του ασθενούς.
Ο γιατρός θα ενημερώσει πλήρως τον ασθενή σχετικά με τα βήματα που θα ακολουθήσουν και τον τρόπο που θα εκτελεστεί η εξέταση. Βασική προϋπόθεση είναι να υπάρξει κλίμα ασφάλειας και εμπιστοσύνης με τρόπο ώστε ο ασθενής να μη νιώσει ότι βάλλεται η αξιοπρέπειά του.
Πριν τη διενέργεια της εξέτασης εφαρμόζεται ειδικό λιπαντικό τζελ στην περιοχή του πρωκτού. Η δακτυλική εξέταση πραγματοποιείται με τη χρήση γαντιών μίας χρήσης από την έναρξη μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Τα τμήματα που ελέγχονται είναι:
Τα ευρήματα αξιολογούνται και καταγράφονται σύμφωνα με την εντόπιση, τη σύσταση και την υφή τους.
Σε περιπτώσεις γυναικών όπου εντοπισθεί πάθηση που σχετίζεται με το γεννητικό σύστημα και τον πρωκτό (π.χ. ορθοκολπικό συρίγγιο) κρίνεται απαραίτητη η δακτυλική εξέταση του πρωκτού και του κόλπου ταυτόχρονα (αμφίχειρη δακτυλική εξέταση).
Με τη δακτυλική εξέταση πρωκτού και ορθού επιτυγχάνεται η διάγνωση των κονδυλωμάτων πρωκτού, όταν αυτά είναι εμφανή και ψηλαφητά. Η δακτυλική εξέταση αποτελεί την πρώτη και κατευθυντήρια μέθοδο εξέτασης για μία λεπτομερή και ολοκληρωμένη διάγνωση βλαβών που εμφανίζονται στην περιοχή του πρωκτού.
Άλλες πρωκτολογικές παθήσεις που μπορεί να εντοπισθούν με τη συγκεκριμένη εξέταση περιλαμβάνουν:
Τα πλεονεκτήματα της δακτυλικής εξέτασης αφορούν στα εξής: